Зошто постарите Јапонци сакаат да ги поминат последните години во затвор? И што стои зад оваа необична практика?
Во Јапонија, каде секој четврти жител е постар од 65 години, староста не носи слобода, туку борба за опстанок. Пензионерите масовно прават ситни кражби – не од алчност, туку за да бидат уапсени и да заминат... во затвор. Ова е неочекуваната човечка драма што ја потресува земјата на долголетниците и традиционалната почит кон постарите.
In This Article:
Се’ повеќе старци во затвор
Бројките се шокантни: 20% од женската затворска популација се повозрасни лица, а дури 90% од нив се осудени само за кражби на храна или ситна стока. Зад ова не се крие криминален ум, туку уништено и напуштено поколение кое бара прибежиште зад решетките.
Јапонија старее најбрзо во светот
Јапонија е државата со најбрзо стареење на населението: 27% од жителите имаат над 65 години, а до 2050 секој трет ќе биде пензионер. Поранешната традиционална семејна грижа е разрушена – децата се селат во градовите, а родителите остануваат сами во опустени села. Во 2023 година, 6 милиони пензионери живееле во потполна изолација. "Тие се како невидливи – соседите можат со месеци да не ги забележат," сведочи социологот Јукио Сато.
Затворот како последна опција
Истражување од 2017 година открива: 50% од постарите жени осудени за кражба немаат семејство, а 40% немаат никого за итен контакт. Во затвор имаат храна, кров и дружење. Чуварите сѐ почесто стануваат негуватели – помагаат со хигиена, памперси, лекови. "Понекогаш плачат кога ќе ги ослободиме, затоа што таму првпат после години некој се грижи за нив," вели чуварот од Ивакуни.
65% од јапонските пензионерки живеат под линијата на сиромаштија – зошто?
Ова се должи на културни и економски фактори: „Општесрвото до сега веруваше дека жената мора да се жртвува. Но кога жртвата ќе наполни 80 години, никој веќе не ја забележува,“ објаснува активистката Каори Накамура. Државата троши по 3 милиони јени годишно за еден постар затвореник – двојно повеќе од цената за место во дом за стари лица. А чекањето за вакво место оди и до две години.
Зошто за бабите затворот е како одмор
Што добиваат пензионерките зад решетки? Топла храна, човечка грижа, друштво, рутина. „За нив ова е како одмор – само што погледот е кон решетки, а не кон море,“ иронично забележал новинарот Такуја Шираиши. Иако во 2016 е донесен закон за поддршка на ослободени пензионерки, повеќето по излегување се враќаат на криминал – 70% повторно прават кражба, само за да се вратат „дома“.
Јапонија во ќорсокак
И покрај новите иницијативи и закони, ситуацијата речиси не се менува. Социјалните установи се премногу малку и преполни, редици за дома траат со години. За илјадници постари лица, затворот е поприфатлив отколку животот во самотија и беда.
„Менито“ на староста во Јапонија – затвор или изолација?
Пред пензионерите стојат две опции за старост: осаменост, сиромаштија и заборав или живот зад решетки со грижа и мало достоинство. Зошто мора да постои таков избор? Оваа приказна е повик на сите општества да размислат за младите и осамените, за вистинската грижа и поддршка до последниот ден.
