Пет работи што никогаш нема да ги видите во сон и зошто? Една од нив е мобилен телефон...
Без разлика дали летате низ небото или се појавувате на испит без панталони, вашите соништа можат да создадат најневеројатни фантазии. Но, без разлика колку луди ви се сновите, постојат работи кои никогаш не се појавуваат во нив. Додека обичниот Македонец поминува повеќе од три часа дневно на телефон, луѓето едноставно никогаш не сонуваат за своите уреди. Научниците тврдат дека постојат пет работи што никогаш нема да ги видите во сон. Покрај мобилните телефони, истражувачите на соништа велат дека нашите спијачки умови не можат или не сакаат да пресоздадат дел од секојдневниот свет како што се зборови, броеви, мириси и вкусови, како и сопствениот одраз. „Во соништата нашиот ум работи на пофлуиден, емоционален и асоцијативен начин. Недостатокот е тоа што имаме помала способност за краткорочна концентрација, потребна за читање, броење или ракување со компјутер“, вели д–р Кели Булкли, истражувач на соништа и директор на базата на податоци Sleep and Dream Database.
In This Article:
- Мобилен телефон: Тие се речиси невидливи во соништата иако ги користиме постојано
- Зборови и написи во сништата се обично бесмислени симболи што се менуваат
- Броевите и математичките формули не се појавуваат јасно во сонот, туку се менуваат и исчезнуваат
- Само еден процент од луѓето навистина чувствуваат мириси и вкусови во сништата
- Во сон никогаш не можеме да се видиме себеси. Дури кога се гледаме во огледало во сон, нашите одрази се искривени или се трансформираат во други личности
- Толкувањето на соништата е лично искуство и секој човек има свои значења
Мобилен телефон: Тие се речиси невидливи во соништата иако ги користиме постојано
Иако секојдневно поминуваме по три часа на телефон, научниците велат дека тие се една од петте работи кои никогаш не се појавуваат во нашите сништа. Анализа на 16.000 пријавени соништа покажува дека телефоните се појавуваат во само 3,55 проценти од сновите на жените и 2,69 проценти од сновите на мажите. За споредба, автомобилите се појавуваат во околу девет проценти од соништата. Научниците веруваат дека телефоните не се вклопуваат во функцијата што соништата ја развиле низ еволуцијата. Хипотезата за 'емулација на закани' вели дека соништата служат како одбранбен механизам кој ни помага да обработиме опасности со кои можеби ќе се соочиме во реалниот свет. „Содржината што е релевантна само за денешниот живот е слабо застапена во соништата. Она што било важно за луѓето во 95% од нивната еволуција додека живееле во племиња на саваната е силно застапено меѓу модерните луѓе“, вели д–р Дејрдре Барет, психолог од Харвард. Затоа многу повеќе сонуваме за бури, бегство од диви животни и змии отколку за телефони.
Зборови и написи во сништата се обично бесмислени симболи што се менуваат
Една од најчудните карактеристики на сништата е што луѓето најчесто велат дека речиси е невозможно да се чита пишан текст. Дури и кога има текстови во сон, често се сведуваат на апстрактни симболи. Ретки се случаите кога навистина може да се прочита вистински текст во сон. Научниците веруваат дека ова е поврзано со физиолошките процеси што се случуваат при сон. „Областите од мозокот што се поврзани со јазикот се помалку активни за време на брзиот движење на очите (REM) – фазата во која најмногу сонуваме, а деловите поврзани со пишан текст и читање се уште помалку активни“, објаснува д–р Барет. Поради ова, нашиот мозок не може да го обработи текстот реално и затоа симболите се искривуваат или менуваат. Интересно е што некои поети или писатели велат дека понекогаш можат да читаат малку текст во сништата, можеби бидејќи тие делови од мозокот им се поактивни и во сон.
Броевите и математичките формули не се појавуваат јасно во сонот, туку се менуваат и исчезнуваат
Како што е случајот со пишаниот збор, бројки, како математички равенки или бројките на часовник, ретко се појавуваат во соништата. Кога ќе се појават, обично се изобличени, нечитливи, или се менуваат кога ќе погледнете настрана. Според експертите за сништа, ова е последица на начинот на кој тие се конструирани. Додека будното доживување е стабилизирано од постојан влез од надворешната средина, во соништата сцената се креира одозгора надолу, речиси без надворешен стимул, така што деталите како текст, броеви или интерфејси се нестабилни или менуваат форма. Не е дека бројките не можат да се појават во сништата, туку сонот нема стабилност да ги одржи јасни.
Само еден процент од луѓето навистина чувствуваат мириси и вкусови во сништата
Ако некогаш сте сонувале за вкусен оброк, размислете какво било навистина доживувањето. Истражување покажа дека само еден процент од луѓето имале соништа во кои навистина можат да мирисаат и вкусат. Повеќето само гледаат храна или други како јадат, но не чувствуваат ништо. Некои истражувачи велат дека мозочните кругови за мирисот еволуирале многу одамна и слабо се преклопуваат со сигналите за вид и слух, па затоа мирисните сензации тешко продираат во сонот. Но, можно е причина и тоа што луѓето не им посветуваат големо внимание на мирисите и вкусовите како на другите сетила. „Имаме сетилни чувствувања за мирис и вкус секојдневно, а речиси никогаш не сонуваме за нив...Можеби затоа што немаат што да додадат на драматичните подсознателни приказни што си ги раскажуваме кога спиеме“, вели д–р Булкли.
Во сон никогаш не можеме да се видиме себеси. Дури кога се гледаме во огледало во сон, нашите одрази се искривени или се трансформираат во други личности
Иако популарно се мисли дека не можете да се погледнете во огледало додека сонувате, реалноста е уште почудна – често гледате искривена слика, лице со повреди, на различна возраст, па дури и сосема друга личност. „Луѓето може да видат сосема друга личност во огледало, да бидат шокирани или воопшто да не се запрашаат за тоа“, објаснува д–р Барет. Научниците не се сигурни зошто е тоа така, но најверојатно е поврзано со нестабилноста на визуелните сцени во сон. Како што не можеме да исонувавме пишани зборови без контакт со реалноста, пресоздавањето на сите црти на лицето е премногу сложено за спиениот мозок.
Толкувањето на соништата е лично искуство и секој човек има свои значења
Иако овие интерпретации даваат идеја што се крие позади кошмарите и чудните снови, значењето на вашите соништа зависи од личните асоцијации и доживувања. Сара Бик, клинички и когнитивен хипнотерапевт, објаснува начини како секој може да си ги протолкува сопствените сништа и да извлече порака од нив, без разлика дали се добри или лоши.