Во Гана, смртта не е тага — туку таен, спектакуларен ритуал полн со бои, танц и невидени ковчези
Две години требаше за да се организира погребот на Ни Агбетекор, врховниот воен водач на градот Нунгуа во Гана. Телото почиваше во мртовечница, додека семејството и заедницата тајно го планираа секој детал. Се собираа средства, се дизајнираше ковчег во облик на лав, се подготовуваа ритуали строго зад затворени врати. Настан од ваков обем не бил организиран повеќе од 20 години, според швајцарскиот академик Регула Тшуми, која била таму за да го документира сето тоа. Всушност, тука смртта не значи само збогување – таа станува раскошна прослава на животот и традицијата.
In This Article:
- Погреб каков што не бил виден последните 20 години
- Уметноста на ковчезите: Неверојатни дизајни што станаа интернет сензација
- Танцувачите на ковчези: од солзи до смеа, традицијата што стана светски феномен
- Тајни ритуали и нови традиции: Антропологот кој создава историја документрајќи го невидливиот свет зад погребите
Погреб каков што не бил виден последните 20 години
Во ноември 2024 година, за прв пат по две децении, градот стана сцена на необичен и величествен погреб. Ковчегот во форма на лав се запали, но тоа не ја прекина поворката – оштетениот дел го покрија со лента и продолжија. Пет воени водачи пристигнаа во украсени носилки во облик на желка, чили пиперка, петел, риба и палма. Улиците беа исполнети со мажи во традиционални облеки. Настанот беше толку редок и строго организиран, што дури и антропологката Регула Чуми, која го документираше, не знаеше дека нејзината книга послужила како водич за подготовките.
Уметноста на ковчезите: Неверојатни дизајни што станаа интернет сензација
Од средината на 20 век, занаетчиите во Гана создаваат ковчези што изгледаат буквално на сè: фудбалски копачки, чајник, родилка, луто пиперче. Ковчезите се прават за околу пет до десет дена, и брзо исчезнуваат од работилниците, забележува Чуми – најчесто ги преземаат роднини уште веднаш по изработката, зашто се дел од лична, емотивна приказна.
Танцувачите на ковчези: од солзи до смеа, традицијата што стана светски феномен
Бенџамин Ајдо, познат како основач на „танцувачите со ковчези“, го промени начинот на збогување со починатите. Наместо тага и плач, Ајдо донесе радост – со танцови рутини, осмислени костими и настапи низ цела Гана. Оваа негова идеја стана светски вирален феномен и денес вработува околу 100 луѓе. Неговата замисла била: Зошто да жалиме, кога можеме да ги славиме животите на нашите блиски?
Тајни ритуали и нови традиции: Антропологот кој создава историја документрајќи го невидливиот свет зад погребите
Многу ритуали остануваат скриени од јавноста – како ноќното погребување на водачи, „лаење аут“ каде телото се преместува и пресоблекува неколку пати, или обреди што се изведуваат во строга тајност. Но некои од најмоќните фотографии на Чуми доаѓаат токму од овие моменти помеѓу животот и смртта: свештеничка поставена во висечка носилка, продавач на риба со скара во рака, па дури и гозба на која починатиот сè уште е присутен. Дури и нејзините книги влијаат врз новите обичаи – низ Гана, каде што старите и новите традиции се преплетуваат на неочекуван начин, исполнет со уметност и емпатија.