Науката ја руши најголемата заблуда за стареењето: Еве кога вашиот мозок го достигнува врвот
Додека стравуваме од стареењето и губењето на младоста, ново истражување открива нешто сосема спротивно: за мнозинството од нас, севкупното психолошко функционирање својот врв го достигнува токму помеѓу 55 и 60 години. Овој неочекуван наод ги менува нашите претстави за мудроста, зрелоста и значењето на возрастa во работната средина и животот.
In This Article:
- Физичките и менталните врвови доаѓаат во различни периоди од животот
- Клучни психолошки карактеристики се развиваат и достигнуваат кулминација дури во повозрасна возраст
- Менталното функционирање на човекот кулминира помеѓу 55 и 60 години – а почнува да опаѓа дури зад 65-тата
- Возраста не е пресудна – секој човек има свој пат на психолошко зреење
Физичките и менталните врвови доаѓаат во различни периоди од животот
Повеќето истражувања потврдуваат дека физичката моќ и брзина својот максимум го допираат во средината на дваесеттите до раните триесетти години. Интелектуалната моќ, односно капацитетот брзо да се памети и процесира информации, почнува да опаѓа уште од средината на дваесеттите. Таа слика се гледа и кај спортистите, математичарите и шаховските шампиони, кои ретко остануваат на врвот по 40-тата година. Но, ова е само дел од вистината за човечката возраст.
Клучни психолошки карактеристики се развиваат и достигнуваат кулминација дури во повозрасна возраст
Во новото истражување беа анализирани 16 психолошки димензии – од когнитивни способности (резонирање, меморија, брзина на обработка, знаење и емотивна интелигенција) до лични особини (друштвеност, емотивна стабилност, совесност, отвореност, пристојност). Резултатите покажаа дека многу од нив својот пик го достигнуваат по 55-та година: совесноста најчесто околу 65 години, а емотивната стабилност и дури до 75 години. Дури и моралното расудување и способноста да се одолеат когнитивни пристрасности се зголемуваат со стареењето.
Менталното функционирање на човекот кулминира помеѓу 55 и 60 години – а почнува да опаѓа дури зад 65-тата
Комбинирајќи ги резултатите од сите 16 анализирани димензии, истражувачите дошле до интересен и значаен заклучок: менталното функционирање расте низ младоста и достигнува врв меѓу 55 и 60 години. По оваа возраст, забележливо е постепено опаѓање, кое се забрзува по 75-тата година. Ова го објаснува и фактот зошто водечките позиции во бизнисот, политиката и јавниот живот често ги држат токму луѓето во своите 50-ти и рани 60-ти години – кога нивните когнитивни способности се на највисоко ниво.
Возраста не е пресудна – секој човек има свој пат на психолошко зреење
Иако некои способности се губат, на местото доаѓаат други. Вистинската зрелост ја гарантираат комбинации на искуство, трпение, моралност, емоционална стабилност и рационално расудување. Историјата е полна со луѓе кои најголемите достигнувања ги постигнале токму во средовечноста и подоцна: Дарвин своето ремек-дело го објави на 50 години, Бетовен ја компонираше Деветтата симфонија на 53 како глув, а Лиза Су на 55 раководеше со една од најдраматичните пресврти во компјутерската индустрија. Наместо да гледаме на средовечноста како период на опаѓање, време е да ја препознаеме како врвот на човечкиот потенцијал.
