Зошто нашите предци ги закопувале своите буренца со масло длабоко во мочуриштата уште пред 3500 години?
Тресетните мочуришта се археолошки ризници полни со изненадувања. Тресетиште или тресетно земјиште — е мочуриште во кое доминираат живи растенија што образуваат тресет. Овие мистични простори не само што ги чуваат добро зачуваните тела познати како „мочуришни луѓе“, туку и илјадници години го чуваат она што некогаш било најекстравагантниот деликатес на Европа – мочуришното масло. Но, зошто ова масло било криено токму во длабочините на мочуриштата, и што кажуваат тие тајни за општествата што ги создале?
In This Article:
- Мочуриштата – совршен природен фрижидер што зачувувал се, од тела до буренца со масло
- Млечни производи или животинска маст?
- Маслото во мочуриштата: од тајна залиха до алхемиски деликатес
- Залиха, жртва или заборавен извор на вкус: Тајната на мочуришното масло не е целосно откриена ни по 430 пронајдоци
Мочуриштата – совршен природен фрижидер што зачувувал се, од тела до буренца со масло
Истражувањата во 1990-тите потврдија дека комбинацијата од ледена вода и кисела средина создава специјализирани бактерии кои преживуваат без кислород и ги прави овие места идеални конзерватори. Месо закопано во такво земјиште останува безбедно како во современ замрзнувач– анализите покажуваат дека по две години нивото на патогени останува ниско. Вака, ловците од Ледено време ги чуваат гигантските мамути за долгите зими, а сите пронајдени масла се завиткани и закопани во дабови буренца.
Млечни производи или животинска маст?
Можеби путерот пронајден во ирските и шкотските тресетни мочуришта бил закопан за истата цел - зачувување. Сопствениците можеби планирале да се вратат по него една или две сезони подоцна, но судбината одлучила поинаку: тие умреле, заборавиле или едноставно ја изгубиле својата „тегла“. Денес, овие буриња се стари илјадници години, а нивната хемиска природа се променила до непрепознатливост. Толку многу што научниците долго време дебатирале дали се млечен производ или животинска маст. Само неодамнешните истражувања потврдија дека тие навистина се путер.
Маслото во мочуриштата: од тајна залиха до алхемиски деликатес
Покрај конзервација, постои уште една хипотеза: старите Ирци и Шкотланѓани намерно го закопувале маслото да иницираат ферментација. Така, масло стоено во тресет три месеци добивало ароми на мочуриште, печурки, дим и салама. Имиња како Едвард Клиборн и Џејмс О’Лаверти веќе во 1859 година со воодушевување раскажуваат за сочувано масло со вкус на сирење, понекогаш прогорчено или кисело. Во традиционалните кујни низ светот, ваквото „кулинарско ферментирање“ е длабоко вкоренета практика.
Залиха, жртва или заборавен извор на вкус: Тајната на мочуришното масло не е целосно откриена ни по 430 пронајдоци
Некои археолози сметаат дека ова масло не служело само како резерва бидејќи времињата биле нестабилни – бочвата во мочуриште е безбедна од крадци. Други бараат одговор во ритуали на жртвување за боговите, благодарност за жетва или стремеж за моќ. Само во Ирска и Шкотска, документирани се повеќе од 430 наоди, а дел од нив остануваат неразјаснети до денес. Така, секое ново буренце ни носи дополнителни мистерии од минатото.
