Громовите убиваат стотици милиони дрва секоја година — многу повеќе отколку што си претпоставувавме
Новото истражување открива дека громовите убиваат дури 320 милиони дрва годишно низ целата планета. Овој шокантен број претставува до 2,9% од годишните загуби на растителна биомаса и предизвикува испуштање до 1,09 милијарди тони јаглерод диоксид во атмосферата. Но, тоа е само директната штета — не се бројат дрвата изгубени преку шумски пожари кои започнуваат од светкавиците. Оваа скриена катастрофа е далеку поголема отколку што досега претпоставувавме.
In This Article:
Истражување со нови математички модели открива вистинските размери на уништувањето
Научниците од Техничкиот универзитет во Минхен прибегнаа кон иновативни модели за да ги откријат вистинските димензии на уништувањето од громовите врз шумите. Тие комбинираа неколку методи, вклучувајќи и камери за детекција на светкавични удари во прашумата на островот Баро Колорадо во Панама. Дронови и теренски истражувања потврдија дека по секој удар, во просек умираат 3,5 дрва – и тоа не мора да бидат веднаш соседните.
Светкавицата е „заразна”: Еден удар уништува повеќе дрва во радиус до 45 метри
Камерите и теренските истражувања покажаа дека електрицитетот од громовите може да се пренесе преку воздухот од едно до друго дрво, понекогаш до 45 метри оддалеченост. Ова значи дека поврзаните дрва чинат сериозна, „ланчана” жртва при секој гром. Кога моделите беа тестирани со реални податоци, тие успешно ги предвидеа последиците врз шумските екосистеми.
Глобално, секоја година 286–328 милиони громови ја погодуваат Земјата
Со примена на моделот врз различни типови шуми ширум светот, истражувачите дошле до заклучок: Секоја година громовите убиваат меѓу 301 и 340 милиони дрва, меѓу кои и помеѓу 24 и 36 милиони крупни дрва со дијаметар над 60 сантиметри. Иако тоа може да звучи „малку” покрај фактот дека природни причини убиваат околу 50 милијарди дрва годишно, светкавиците се виновни за дури 6,3% од сите смртни случаи кај најголемите дрва.
Се понагласен ризик за шумите на Македонија и Европа
Иако во моментов најголемиот број удари од громови се случуваат во тропските региони, моделите покажуваат дека со климатските промени, зачестеноста на светкавици ќе расте дури и во умерените и северните предели – што ги вклучува и македонските и европските шуми. Истражувачите предупредуваат дека смртта на дрва од громови често е игнорирана во досегашните анализи, и дека таа мора да биде дел од идните калкулации за јаглеродот и планирањето на олеснителни мерки за климатските промени.
