Пирамидите на Босна: Сензационално археолошко откритие или опасна измама?
Во срцето на Босна, меѓу планините на Височица, постои еден од најспорните археолошки локалитети на денешницата — таканаречените „Босански пирамиди“. Откако босанско-американскиот бизнисмен Семир Османагиќ во 2005 година објави дека овие необични ридови не се природни формации туку гигантски градби на древна цивилизација, научната и јавната дебата не престанува. Дали навистина постојат пирамиди во Босна или станува збор за најжестоката археолошка мистификација на Балканот?
In This Article:
- Семир Османагиќ ги прогласува ридовите за древни пирамиди и буди светска сензација
- Научната заедница жестоко ги демантира пирамидите и предупредува на уништување на вистински археолошки вредности
- Пирамидите стануваат симбол на надеж и економско оживување на Босна
- Научна мистификација или културен феномен: Пирамидите на Босна трајно го менуваат регионот
Семир Османагиќ ги прогласува ридовите за древни пирамиди и буди светска сензација
Историјата почнува во април 2005 кога Османагиќ, инспириран од пирамидалната форма на ридот Височица, без детални истражувања креира теорија дека станува збор за огромни градби создадени од луѓе. Во неговата книга „Босанската долина на пирамидите“, тој тврди дека Височица е една од петте рачно изградени пирамиди, поддржани со мрежа на праисториски тунели кои ги нарекува „Тунели Равне".
Научната заедница жестоко ги демантира пирамидите и предупредува на уништување на вистински археолошки вредности
Уште од почетокот, научната заедница низ Европа ги осуди тврдењата на Османагиќ како псевдонаукa. Водечки археолози и геолози, вклучително и стручњаци од Универзитетот во Тузла, по детални геолошки истражувања докажаа дека овие ридови се природни формации — наслаги од конгломерати, глина и песочник. Европски археолози напишаа јавно соопштение во кое целиот проект го нарекоа „опасна измама“, со ризик од уништување на вистински археолошки знаменитости во регионот.
Пирамидите стануваат симбол на надеж и економско оживување на Босна
И покрај острите негирања од страна на науката, приказната за босанските пирамиди продолжува да инспирира. По трагедијата од Босанската војна, пирамидите на Османагиќ станаа извор на национална надеж, гордост и туристички бум. Илјадници волонтери и посетители од целиот свет пристигнуваат во областа, носејќи приход и оптимизам за иднината. За многу Босанци, пирамидите се шанса за позитивен имиџ на земјата, без разлика на вистинитоста на самата теорија.
Научна мистификација или културен феномен: Пирамидите на Босна трајно го менуваат регионот
Дали босанските пирамиди се голема измама или невина народна легенда? Дали се вистински споменици или само симболи на надеж и идентитет? Иако научно не е докажано дека тие се градби, нивното културно и економско значење е невозможно да се негира. Пирамидите станаа симбол на обнова, желба за откривање и потсетник на вечната човечка потрага по мистериозното и непознатото.
