Паничен напад: Во миг ви се чини дека умирате, но телото само се обидува да ве заштити
„Мислам дека умирам!“ Ваков е крикот на многу луѓе кои доживуваат паничен напад. Дури 11% од населението некогаш почувствувало ваков ненадеен и интензивен страв. Најчесто, симптомите ги збунуваат и пациентите и лекарите: испитувањата не наоѓаат болест, а телото трпи непријатни, застрашувачки симптоми. Врвниот психијатар Василиј Шуров објаснува како да препознаете паничен напад, кои се најштетните митови и како всушност се лекува ова нарушување.
In This Article:
- Што е всушност паничен напад? Неочигледен дефект во системот за опасност и телесни аларми
- Зошто паничниот напад изгледа толку опасно? Болката и стравот ги засилуваат и митовите кои само ја влошуваат состојбата
- Кога паничниот напад станува болест? Од случаен напад до опасно панично нарушување
- Современи пристапи: Паничните напади успешно се лекуваат со комбинација на психотерапија, лекови и практични вежби
Што е всушност паничен напад? Неочигледен дефект во системот за опасност и телесни аларми
Паничен напад е ненадеен наплив на силна анксиозност, проследен со различни телесни симптоми: срцето чука силно, се потите, ви се заматува мислата, ви се врти, чувствувате слабост, се појавува стегање во градите или чувство на гушење. Во коренот лежи прекинување на механизмите на смирување по невистинит аларм на опасност во амигдалата – дел од мозокот задолжен за стравот. Надбубрежните жлезди го пуштаат адреналинот, телото е преплавено со „хормони на стресот“ и иако нема реална опасност, паниката завладејува.
Зошто паничниот напад изгледа толку опасно? Болката и стравот ги засилуваат и митовите кои само ја влошуваат состојбата
Многу луѓе мислат дека ќе добијат срцев или мозочен удар, ќе се онесвестат или ќе полудат – но тоа е мит. Заблудите дека паничниот напад убива, дека предизвикува губење на свеста или тотална загуба на контрола се најголемиот непријател. Всушност, телото работи „против“ таквите реакции: притисокот и срцевата фреквенција се покачуваат, што го спречува онесвестувањето, а свеста и способноста за одлука остануваат зачувани. Вистинската опасност е во избегнувачкотo однесување – присутен страв од повторен напад, кој само ја продлабочува анксиозноста и може да доведе до сериозно панично нарушување.
Кога паничниот напад станува болест? Од случаен напад до опасно панично нарушување
Ако паничните напади се јавуваат повторно, а трајниот страв од нов напад го менува вашето секојдневие, може да се развие панично нарушување. Тоа веќе претставува здравствен ризик: последователните панични напади се поврзуваат со зголемен ризик од срцеви и васкуларни заболувања, депресија и зависности. Најважно е навремено да се препознае избегнувачкото однесување и да се побара психотерапевтска помош. Само неколку случаи често се доволни за нивно хронично повторување и сериозни последици за здравјето.
Современи пристапи: Паничните напади успешно се лекуваат со комбинација на психотерапија, лекови и практични вежби
Отстранувањето на паничните напади не бара хоспитализација или доживотно земање апчиња. Лекувањето најчесто се спроведува амбулантски: се идентификува причината преку разговор со психијатар, прегледи и специјални прашалници. Ако причината е ментална болест, се спроведува сеопфатна програма: медикаментозна терапија (за сузбивање на акутните симптоми и за смирување на срцето и дигестијата), индивидуална психотерапија (за менување на вознемирувачките мисли и однесувања), и вежби како „заземјување“ за враќање на контролата при напад. Најважното: ова нарушување е успешно излечиво со вистински приод и поддршка.
