Токсиколог: Оваа храна никогаш не треба да ја јадете ако видите и малку мувла на неа, може да доведе до оштетување на органите или рак
Сите сме биле таму – отвораме фиока или фрижидер за да зграпчиме нешто за јадење, а наместо тоа откриваме бели, сини или сиви дамки од мувла. Дали можеме да ја отстраниме мувлата и да го јадеме остатокот? Или одма треба да ја фрлиме целата храна? Иако нема официјални упатства според кои точно се определува што е безбедно, јадењето мувлосана храна може да има многу посериозни последици од обична вознемиреност во стомакот. Според експертите, консумирањето расипана храна го изложува телото на микробиолошки токсини и биохемиски продукти кои можат да предизвикаат труење со храна, па дури и рак на црн дроб. А професорот по токсикологија д-р Бред Рајсфилд предупредува дека отсекување на мувлата не нуди гаранција за безбедност. Некои намирници – како лебот, јогуртите и овошјето – ѝ дозволуваат на мувлата да се рашири невидливо низ целата храна. Еве кои прехранбени производи никогаш не треба да ги јадете ако имаат мувла.
In This Article:
- Месото дури и без мувла може да биде смртоносно – Здравјето е загрозено со секој залак
- Мувлосано овошје е скриена закана: Микотоксините може да предизвикаат оштетување на органите и рак
- Лебот може да предизвика рак на црн дроб: Мувлата се шири и таму каде не ја гледате
- Мувла на сирењето: Некогаш е деликатес, понекогаш смртоносна закана
Месото дури и без мувла може да биде смртоносно – Здравјето е загрозено со секој залак
Месото е најголемата опасност кога станува збор за расипување, вели професорот Рајсфилд. За разлика од овошјето и зеленчукот, каде мувлата е најголема закана, кај месото бактериите се главните виновници за распаѓањето. Расипаното месо може да развие слузеста текстура и зеленикава или кафеава боја. Најопасното: опасните бактерии често не даваат никаков сигнал преку мирис, што значи дека сетилата не се доволни да утврдат дали месото е безбедно. Мирисот на расипано месо е причинет од хемикалии кои се ослободуваат во доцната фаза од распаѓањето, што исто така може да доведе до мачнина, повраќање, грчеви, па дури и нагло опаѓање на притисокот. Најпознатиот загадувач е Escherichia coli – чест контаминант кај говедското што може да доведе до опасни гастроинтестинални заболувања и, во некои случаи, до потенцијално смртоносен синдром на бубрежна инсуфициенција. Кај живината честа е бактеријата Campylobacter jejuni која предизвикува дијареа, абдоминални болки, треска, а во ретки случаи и привремена парализа. Salmonella и Clostridium botulinum (боцелистичен токсин) се други присутни опасности – последниот може да биде смртоносен и во мали количини дури и во конзервирано месо. Професорот советува: Ако месото, сурово или зготвено, има било какви знаци на расипување или е предолго во фрижидер, не ризикувајте.
Мувлосано овошје е скриена закана: Микотоксините може да предизвикаат оштетување на органите и рак
Овошјето не е имуно на штетните токсини вели професорот Рајсфилд. Расипаното овошје покажува мрсни дамки од зелена, жолта, црна или бела мувла – глетка која кај секого предизвикува непријатност. Оваа мувла произведува микотоксини – штетни хемикалии кои можат да предизвикаат труење, т.н. микотоксикоза, со ефекти од главоболка, симптоми на грип, до сериозни компликации како оштетување на органите и карцином. Сината мувла Penicillium expansum, честа кај јаболка, круши, цреши и праски, произведува токсин патулин кој ги напаѓа ензимите на клетките, ја оштетува ДНК, белковините и мастите во телото, а во големи количини може да оштети бубрези, црн дроб, дигестивен тракт и имунолошкиот систем. Професорот вели: „Искушение е само да ја отсечете мувлата, но микроскопските корени наречени хифи навлегуваат длабоко во храната. Особено кај меките овошја, најбезбедно е да ги фрлите. Ако е тврдо овошје – јас понекогаш отсекувам, но го правите тоа на сопствен ризик.“
Лебот може да предизвика рак на црн дроб: Мувлата се шири и таму каде не ја гледате
Лебот е една од најголемите искушенија – многу често се отстранува флека од мувла и се јаде делот што останал. Но ова е крајно ризично предупредува професорот Рајсфилд. Лебот, бидејќи е порозен, ѝ дозволува на мувлата невидливо да се рашири дури и далеку од она што го гледаме на површината. Два од најчестите видови мувла на зрна и јаткасти плодови се Aspergillus flavus и A. parasiticus. Тие произведуваат микотоксини афлатоксини кои предизвикуваат мутации кога се врзуваат со ДНК. Постојана изложеност на афлатоксини може да го оштети црниот дроб и докажано доведува до рак на црн дроб, особено кај луѓе со други ризични фактори. Друга опасна група се Fusarium – често ја зафаќа пченката, пченицата или јачменот, особено во влажни услови. Тие предизвикуваат дисколорации и го иритираат дигестивниот систем. Ако зрната, лебот или јаткастите плодови мирисаат необично, изгледаат мувлосано или се набабрени, најдобро е да ги фрлите. Афлатоксините се познати канцерогени – нема безбедно ниво на изложеност.
Мувла на сирењето: Некогаш е деликатес, понекогаш смртоносна закана
Сирењето не секогаш значи опасност ако има мувла – некогаш тоа е дел од вкусот, како кај рокфор или стилтон. Некаде, како кај бри и камембер, белата кора е токму создадена со благородна мувла. Но, тоа не значи дека секоја мувла на вашето парче сирење е безбедна: некои, особено со чудна боја или текстура, се создадени од видови мувли кои можат да бидат смртоносни. Aspergillus sp. често предизвикува зеленикаво-црна или црвена мувла; Penicillium commune произведува циклопиазонска киселина – токсин кој може да влијае на нервниот и мускулниот систем, па дури да предизвика тремор и невро симптоми. Професорот вели: „Како општо правило, меки сирења како рикота, крем сирење и младо сирење се фрлаат на првата појава на мувла, бидејќи растат влакна во целата структура. Тврдите сирења, како пармезан или чедар се помалку ризични – отсечете најмалку 2,5 см околу мувлата и внимавајте ножот да не ја допре мувлата.“
