Нуркачи сосема случајно го пронајдоа златото на древната Кесарија
Во февруари 2015 година, обичен ден на нуркање за група израелски нуркачи прерасна во неверојатно историско откритие. Длабоко под водата, блиску до урнатините на древната Кесарија, тие го најдоа најголемиот подводен златен клад некогаш откриен во водите на Израел, уживајќи во приказна за мистерија, трогателна античка историја и несекојдневна среќа.
In This Article:
- Случаен блесок на дното открива експлозија од злато – илјадници монети, совршено зачувани под вода
- Фатимидски динарии, султански благајни и изгубени богатства од 11 век – кладецот лежи скриен илјада години
- Сензација во археологијата – најголемиот златен клад забележан од медиумите како уникатна и безвременска вредност
Случаен блесок на дното открива експлозија од злато – илјадници монети, совршено зачувани под вода
Додека нуркаа кај брегот на древната Кесарија, еден од нуркачите забележал некој необичен сјај на морското дно. Тој прво помислил дека тоа е капак од газиран пијалак или парче метал. Кога го подигнал предметот и сфатил дека држи златна монета со арапски натписи, веднаш со знак го привлекол вниманието на колегите. За кратко време, нуркачите држеле десетици слични монети. Свесни за можноста дека се работи за археолошки значајна наоѓалиште, тие веднаш го известиле Израелското управување за антички предмети, наместо да ги соберат сите монети. Веќе следниот ден на местото пристигнале археолози – и откриле вистински "златен килим": околу две илјади златни монети расфрлани на неколку десетици квадратни метри морско дно, со вкупна тежина околу 9 килограми чисто злато. Монетите биле извонредно сочувани, доказ за квалитетот на златото кое не реагира со солена вода. На дел од нив, археолозите забележале и траги од загриз, типични ознаки кои луѓето ги оставаат при проверка на свежината на златото.
Фатимидски динарии, султански благајни и изгубени богатства од 11 век – кладецот лежи скриен илјада години
Во лабораториски испитувања, се покажало дека сите монети се динарии од времето на Фатимидскиот халифат, силна исламска држава што постоела од 10 до 12 век и се простирала од Северна Африка до Сирија. Меѓу нив имало и динарии од владеењето на халифите ал-Хаким и ал-Захир, ковани во Каиро и Палермо, што овозможило кладот да се датира околу 11 век. Кесарија била клучен порт на источниот брег на Медитеранот, изграден од царот Ирод Велики во 1 век пр.н.е. и служела како трговска крстосница помеѓу Истокот и Западот. За време на Фатимидите, Кесарија останала центар на интензивна трговија со зачини, ткаенини, метали и скапоцени предмети. Најверојатно, монетите биле дел од товар на трговски брод, кој се можело да потоне во бура или да биде нападнат од пирати – два сценарија мошне веројатни за тоа време. Археолозите не ја исклучуваат ниту можноста златото да припаѓало на хазната на халифатот, наменето за плати на војници или плаќање на даноци. Како и да било, загубата на такво богатство била тежок удар за тогашната власт, а денес е непроценлив подарок за науката и историјата.
Сензација во археологијата – најголемиот златен клад забележан од медиумите како уникатна и безвременска вредност
Откривањето на кладот во Кесарија предизвика сензација низ Израел, каде медиумите на големи наслови ја објавија приказната за подводното богатство. Управувањето за антички предмети ја нарече пронајдената збирка „непроценлива“ и „уникатна“. Никогаш до тогаш во израелските води не биле најдени толку многу златни монети од толку рана епоха. За историчарите и нумизматичарите кладот е извонредно богатство на информации, овозможувајќи им да ги следат трговските патишта, економските врски и политичките турбуленции во рамки на Фатимидскиот халифат.
