НАСА го состави најмоќниот телескоп досега и наскоро можеби ќе ни открие дали сме навистина сами во вселената
На 25 ноември НАСА го заврши составувањето на телескопот Nancy Grace Roman, достигнувајќи историски момент во истражувањето на космосот. Двата главни сегмента на оваа генерациски револуционерна опсерваторија беа споени во огромната чиста соба во Goddard Space Flight Center, поставувајќи го телескопот на патот за лансирање веќе на есен 2026 година. Nancy Grace Roman Space Telescope, инфрацрвен телескоп, треба да стане новиот “адмиралски брод” во флотата на вселенски телескопи.
In This Article:
- Телескопот Roman: ширина 100 пати поголема од Hubble, специјализиран во триесетгодишна мисија за месеци
- Официјални изјави од НАСА: „Дефинирачки момент за агенцијата“, точна инженерска прецизност и надеж за човештвото
- Пет години за „невидени откритија“: Над 100.000 нови светови, милиони ѕвезди и милијарди галаксии
- Roman не користи течности за ладење – горивото е клучот за долготрајната мисија
- „Широката слика“: Единствениот начин да го разбереме мистериозното забрзување на вселената е преку Roman
- „Во нашиот животен век, се појави голема мистерија за космосот“ – НАСА ја истакнува надежта
- Напредна технологија во потрагата по живеење и разбирање на мистериите на вселената
- Roman кулминира како симбол за иднината – дали следува ново будење за науката и човештвото?
Телескопот Roman: ширина 100 пати поголема од Hubble, специјализиран во триесетгодишна мисија за месеци
Roman има само два инструмента – Wide-Field Instrument (WFI) и Coronagraph Instrument (CGI). WFI овозможува преглед 100 пати поголем од Hubble, додека CGI ја блокира силната светлина од ѕвездите за да ги забележи егзопланетите. Примарните научни цели се: истражување на темната енергија, попис на егзопланети, откривање примарни црни дупки и директно снимање на блиски егзопланети и нивните спектри.
Официјални изјави од НАСА: „Дефинирачки момент за агенцијата“, точна инженерска прецизност и надеж за човештвото
"Завршувањето на Roman опсерваторијата не носи до дефинирачки момент за агенцијата," изјави Amit Kshatriya, заменик-администратор на НАСА. Тој продолжи: "Трансформативната наука зависи од дисциплинираниот инженеринг, и оваа екипа испорача – дел по дел, тест по тест – опсерваторија која ќе го прошири нашето разбирање за Универзумот. Додека Roman преминува во последната фаза на тестирање по интеграцијата, се фокусираме на прецизна изведба и подготовка за успешно лансирање во име на глобалната научна заедница." Телескопот ќе помине низ детални тестови пред да биде префрлен во Kennedy Space Center, Флорида, за лансирање со ракета SpaceX Falcon Heavy, планирано за мај 2027 – иако вселенската опсерваторија би можела да биде подготвена и порано, на есен 2026. Проекти со ваква сложеност често се одложуваат, како што беше случајот со Hubble и JWST, но Nancy Grace Roman е на добар пат да постави преседан.
Пет години за „невидени откритија“: Над 100.000 нови светови, милиони ѕвезди и милијарди галаксии
Џули Мкенри, главен научник на проектот Roman во НАСА Goddard, вели: „Со завршувањето на конструкцијата на Roman, стоиме на раб на незамисливи научни откритија. Во првите пет години, се очекува да открие повеќе од 100.000 далечни светови, стотици милиони ѕвезди и милијарди галаксии." Ова ветува револуционерни сознанија за универзумот веднаш штом ќе се лансира телескопот.
Roman не користи течности за ладење – горивото е клучот за долготрајната мисија
Nancy Grace Roman ќе има основна мисија од пет години. За разлика од некои други инфрацрвени телескопи, не се потпира на течности за ладење, туку на гориво кое му е потребно за да ја одржува својата орбита и позиционирањето. Ова значи дека доколку има доволно гориво, мисијата може да се продолжи и после тие пет години, како кај JWST. Во текот на првата мисија, Roman се очекува да открие десетици илјади супернови, илјадници егзопланети преку микролензирање и стотици системи на егзопланети во процес на формирање.
„Широката слика“: Единствениот начин да го разбереме мистериозното забрзување на вселената е преку Roman
Roman е опремен со WFI – камера од 288 мегапиксели која ќе скенира огромни површини од небото, единствено способна да ги фати суптилните ефекти на темната енергија. Мапирањето на големата структура на универзумот и развојот на купови галаксии се критични за ова. Други телескопи би им требале децении или дури векови да го постигнат тоа што Roman ќе го направи за пет години: ќе снима толку небо за пет години колку што Hubble сними за три децении – генерирајќи фасцинантни 20.000 терабајти податоци.
„Во нашиот животен век, се појави голема мистерија за космосот“ – НАСА ја истакнува надежта
Ники Фокс, заменик-директор на Science Mission Directorate, НАСА, Вашингтон, со историска визија: „Во нашиот животен век, се појави голема мистерија за космосот: зошто ширењето на универзумот забрзува. Постои нешто фундаментално за просторот и времето што сè уште не го разбираме, и Roman е изграден да го открие тоа.“ Фокс додава: „Со Roman како комплетна опсерваторија, што ја држи мисијата на пат да започне порано, ние сме чекор поблиску до разбирање на универзумот како никогаш досега. Не можам да бидам погорда на екипите кои не донесоа до оваа точка.“
Напредна технологија во потрагата по живеење и разбирање на мистериите на вселената
Roman ќе има најнапреден коронаграф досега поставен во вселената, составен од маски, филтри и самофлексибилни огледала. Менџерот на инструментот, Фенг Жаo, нагласува: „Прашањето ‘Дали сме сами?’ е големо, како и задачата да градиме алатки што ни помагаат да го одговориме. Коронаграфот на Roman не приближува чекор поблиску кон таа цел. Неверојатно е што имаме можност да ги тестираме овие технологии во вселената на ваква моќна опсерваторија.“
Roman кулминира како симбол за иднината – дали следува ново будење за науката и човештвото?
Светот секогаш изгледал вознемирувачки, но надежта останува во научното напредок и неговата способност да ја издигне цивилизацијата. Можеби Nancy Grace Roman Space Telescope ќе биде лансиран порано од планираното и ќе стане дел од новата ренесанса на интересот и почитта кон астрономијата. Дали неговите откритија ќе дадат одговор на тоа дали сме сами во вселената? Времето ќе покаже, но пораката е јасна: иднината е посветла кога знаењето води напред.
