Која е најретката боја во природата? Не е сина
Сината боја е вистинска реткост во светот на живите суштества. Додека зеленото го покрива најголемиот дел од планетата, жолтата и портокаловата често се појавуваат кај растенијата и животните, а црвените и розевите сјаат одвреме-навреме, сината е сведена на само неколку цветови, бизарни птици и егзотични жаби. Но, постои една боја што е уште поретка од сината во природата: виолетовата. Како и зошто таа речиси и да не постои во живиот свет, ќе откриеме во продолжение.
In This Article:
- Физика и еволуција ја диктираат реткоста на боите во живиот свет
- Зеленото е доминантно поради фотосинтезата – животот зависи од хлорофилот
- Биохемијата и еволуцијата го ограничуваат спектарот – некои бои се „луксуз“
- „Структурални бои“: како животот сепак ја користи сината, со висока цена
- Виолетовата е уште поекстремна од сината – енергија толку висока, што вистинскaта речиси не постои
- Реткоста на синото и виолетовото го обликувалa човечкото општество и историја
Физика и еволуција ја диктираат реткоста на боите во живиот свет
Реткоста на боите е последица на физички закони и еволутивни процеси. Боите настануваат од рефлексија на специфични бранови должини од електромагнетниот спектар. Колку е покуса брановата должина, како кај сината, толку е повисока енергијата, додека црвената има подолга и послаба бранова должина.
Зеленото е доминантно поради фотосинтезата – животот зависи од хлорофилот
Зелената боја е најчеста во природата благодарение на фотосинтезата, основата на речиси сиот живот на Земјата. За ова е заслужен хлорофилот – пигментот кој најмногу ја одбива зелената светлина, додека апсорбира најмногу црвена и дел од сината. Зелената светлина се одбива и поради тоа лисјата изгледаат зелени.
Биохемијата и еволуцијата го ограничуваат спектарот – некои бои се „луксуз“
Другите бои му се ретки на природниот свет, бидејќи пигментите треба да бидат биохемиски изводливи и да имаат еволутивна функција – фотосинтеза, камуфлажа, сигнализација. Сината, поради својата кратка бранова должина и силна енергија, најчесто се апсорбира отколку што се одбива – тежок „биохемиски удар“ за организмите.
„Структурални бои“: како животот сепак ја користи сината, со висока цена
Некои птици, околу 10% од растенијата и егзотични инсекти сепак се појавиле сини, но повеќето од нив не користат вистински пигменти. Наместо тоа, тие се потпираат на микроскопски структури кои расфрлаат светлина – феномен наречен структурална боја. Тоа е скап и сложен „трик“, за кој ретко кој организам има ресурси.
Виолетовата е уште поекстремна од сината – енергија толку висока, што вистинскaта речиси не постои
Виолетовата има уште покуса бранова должина и повисока енергија од сината, и затоа се наоѓа на самиот крај од видливиот спектар. Производството на виолетови пигменти е уште поенергетски напорно, а структуралната боја бара екстремно густи и прецизни микро-структури. Затоа таа е речиси непостојна меѓу живите организми.
Реткоста на синото и виолетовото го обликувалa човечкото општество и историја
Недостатокот на сина и виолетова боја во природата се одразува и кај луѓето. Пред пронаоѓањето на лабораториски бои, токму тие нијанси биле резервирани за владетели, духовна елита и моќници. Дури и денес, сината и виолетовата се меѓу најтешките бои за производствo.
