Д-р Ронда Патрик: Не знаеш како правилно се зема витамин Д – затоа телото не ти го користи
Десетици години луѓето уверено пијат додатоци со витамин Д, сигурни дека го поправаат своето здравје и ја намалуваат грижата за недостатокот од сонце. Но, биохемичарката д-р Ронда Патрик разјаснува една сурова вистина: огромен број луѓе несвесно таложат витамин Д што телото не може ни да го искористи – не затоа што самиот витамин не делува, туку затоа што не доаѓа до активна форма, која навистина делува. Сè што мислевте дека знаете за овој витамин, може да е само илузија.
In This Article:
- Витаминот Д е всушност стероиден хормон кој влијае на 5% од гените – и игра клучна улога за здравјето, мозокот и имунитетот
- Крвните тестови што ги прават сите не го мерат активниот витамин Д – луѓето не знаат што навистина внесуваат
- Магнезиумот е скриениот фактор кој најчесто недостасува – без него, витаминот Д останува неактивен, каква и да е дозата
- Сончевата светлина и генетиката: многу луѓе не можат природно да синтетизираат доволно витамин Д – а токму тие имаат најголем ризик за дефицит
- Квалитетот на суплементите е непредвидлив – една таблета не е секогаш еднаква на друга
- Колку витамин Д е навистина доволно? Специфичен опсег, индивидуална доза и мерливо ниво – нема резултат без тестирање
- Магнезиумот е предуслов за ефект, не само додаток – треба се вложи свесно во избор и доза
- Заклучок: Витаминот Д е премногу важен за да се зема наслепо – мора да го разбереме за да го искористиме
Витаминот Д е всушност стероиден хормон кој влијае на 5% од гените – и игра клучна улога за здравјето, мозокот и имунитетот
Според д-р Патрик, повеќето луѓе не знаат дека витамин Д во телото воопшто не функционира како класичен витамин. Кога еднаш ќе се активира, тој станува стероиден хормон кој директно делува во јадрото на клетките и влијае на околу 5 % од човечкиот геном. Вклучен е во регулација на имунитетот, воспалителни процеси, ментално здравје, намалување на ризик од деменција и оптимизација на метаболизмот. Но најголемиот предизвик е што, за да делува, мора воопшто да биде активиран.
Крвните тестови што ги прават сите не го мерат активниот витамин Д – луѓето не знаат што навистина внесуваат
При лабораториски тестирања обично се мери само 25-хидрокси витамин Д, што претставува складишна, а не активна форма на витаминот. За да делува, тој мора да помине низ две специфични конверзии: прво во црниот дроб, а потоа и во бубрезите. Овој процес е честа пречка што спречува милиони луѓе да имаат бенефит од суплементацијата, иако на хартија имаат добри вредности.
Магнезиумот е скриениот фактор кој најчесто недостасува – без него, витаминот Д останува неактивен, каква и да е дозата
Д-р Патрик истакнува: „Магнезиумот е клучен за активација на витаминот Д, а кај половина од населението внесот е недоволен." Особено кај физички активни луѓе и оние кои често се потат, дефицитот е уште поголем. Без доволен магнезиум, трансформацијата во активна форма е невозможна, па луѓето можат да внесуваат витамин Д со години, а сепак да имаат ниски резултати – или најлошо, лажна сигурност со непотребна суплементација.
Сончевата светлина и генетиката: многу луѓе не можат природно да синтетизираат доволно витамин Д – а токму тие имаат најголем ризик за дефицит
Многумина погрешно веруваат дека само сонцето е доволно. Но, д-р Патрик повторува: генетиката игра огромна улога. Одредени генетски варијации намалуваат способноста за синтеза на витамин Д од сончева светлина, што особено ги засега луѓето со потемна кожа и оние кои потекнуваат од региони со историски повеќе сонце. Парадоксално, тие често имаат поголема потреба од суплементација, не помала.
Квалитетот на суплементите е непредвидлив – една таблета не е секогаш еднаква на друга
Третата голема замка е квалитетот. Многу суплементи на пазарот имаат различни дози од декларираните – некои значително помалку, а некои повеќе. Дел од нив имаат и слаба апсорпција, што го прави резултатот непредвидлив. Затоа луѓето често мислат дека „витаминот Д не им делува", а всушност проблемот е во неквалитетните суплементи.
Колку витамин Д е навистина доволно? Специфичен опсег, индивидуална доза и мерливо ниво – нема резултат без тестирање
Д-р Патрик советува: оптималните вредности во крвта се помеѓу 40 и 60 ng/mL (допуштен опсег и до 80 ng/mL). Некој со вредност од 30 ng/mL може да треба од 5 000 па до 7 000 IU дневно за да го достигне тој опсег. Но, таа потенцира: „Без лабораториско тестирање – нема прецизна доза.”
Магнезиумот е предуслов за ефект, не само додаток – треба се вложи свесно во избор и доза
Оптимизацијата на витаминот Д е невозможна без редовен внес на квалитетен магнезиум, вели д-р Патрик. Препорачаниот дневен внес е 300–400 mg магнезиум, и тоа во био-достапни форми како глицинат, цитрат или малат – а оксидот треба да се избегнува. Физички активните, пак, можат да имаат и поголеми потреби.
Заклучок: Витаминот Д е премногу важен за да се зема наслепо – мора да го разбереме за да го искористиме
Токсичноста од витамин Д е ретка, но реална. Особено се јавува при долготрајно консумирање поголеми дози од 10 000 IU дневно без редовно следење. Д-р Патрик совeтува едноставно: „Не погодувај – мери." Кружен циклус: мерење → прилагодување → повторно мерење. Клучната поента од објаснувањето е: Проблемот не е дали го внесуваме витаминот Д, туку дали успеваме биохемиски да го искористиме. Ако телото нема магнезиум, ако генетиката го кочи, или ако сте купиле низок суплемент – витаминот останува неактивен. Како што вели д-р Ронда Патрик: „Не е доволно да внесеш нешто – мора да можеш и да го искористиш."