Квантниот часовник на судбината: Дали Биткоин ќе биде хакнат за две години или станува збор за маркетиншки лаги?
На интернет се појави нова веб-страница со квантен тајмер, која предвидува дека квантните компјутери ќе можат да ја нарушат широко користената јавна криптографија за само две до три години – опасен рок што директно го става Биткоин под закана.
In This Article:
- Веб-страни како The Quantum Doom Clock создаваат паника со агресивни претпоставки и тајминг од крајот на 2020-тите до почетокот на 2030-тите
- Квантниот часовник користи оптимистички сценарија за хардвер и грешки, додека реалните препораки од светски агенции се за транзиција до 2035 година
- Реалноста во лабораториите: поголеми кубити и подолга кохерентност, но и понатаму нерешени ограничувања во грешките и обработката
- Колку кубити се потребни за пробивање на RSA?
- Квантните ризици за Биткоин
- Пост-квантни решенија и цената на безбедноста
- Маркетингот и институционалните стратегии се разидуваат
- Инженерската реалност се води според стандарди, не според паника
- Биткоин има време за адаптација
- Некои банкомати сè уште работат на Windows XP – затоа не верувајте дека банкарството ќе се прилагоди побрзо од Биткоин
Веб-страни како The Quantum Doom Clock создаваат паника со агресивни претпоставки и тајминг од крајот на 2020-тите до почетокот на 2030-тите
Платформи како The Quantum Doom Clock, што ги водат Postquant Labs и Hadamard Gate Inc., комбинираат смели претпоставки за развојот на квантни битови и стапки на грешка во тајмлајн што го дефинира крајот на оваа и почетокот на следната деценија како моментот на пробив. Ова истовремено служи како маркетинг за пост-квантни алатки.
Квантниот часовник користи оптимистички сценарија за хардвер и грешки, додека реалните препораки од светски агенции се за транзиција до 2035 година
Според проценките на Quantum Doom Clock, дури и најоптимистичките предвидувања за бројот на логички кубити и намалувањето на грешките во квантните процесори покажуваат дека за да се скрши ECC криптографијата би биле потребни неколку милиони физички кубити. Овие прогнози се засноваат на идејата дека хардверот ќе продолжи да напредува експоненцијално и дека проблемите со корекцијата на грешки ќе се решаваат брзо — нешто што засега не е сигурно. Од друга страна, Американската NSA со својата иницијатива CNSA 2.0 препорачува сите национални безбедносни системи да преминат на пост-квантни криптографски алгоритми најдоцна до 2035 година, со постепен почеток на транзицијата од 2028 година. Ист став има и британскиот NCSC. Овие насоки сугерираат дека има повеќе време за подготовка отколку што предвидуваат некои алармантни прогнози за „рок од две години“.
Реалноста во лабораториите: поголеми кубити и подолга кохерентност, но и понатаму нерешени ограничувања во грешките и обработката
Технолошкиот напредок е реален — кубитите стануваат постабилни, а времето на нивна кохерентност се зголемува. Сепак, ниту една лабораторија досега не успеала да го постигне потребниот спој на голем обем, прецизни логички операции и брзина за да може практично да се пробие Биткоин со Шоровиот алгоритам. На пример, истражувачите од Caltech неодамна демонстрираа систем со 6.100 неутрални атомски кубити, кој постигнал кохерентност од 12,6 секунди — значаен чекор напред. Но, тоа сè уште не претставува систем со доследни и ниско-грешочни логички операции на ниво што е потребно за практична примена во криптографско пробивање.
Колку кубити се потребни за пробивање на RSA?
Анализа од Gidney и Ekerå (2021) покажува дека за факторирање на RSA-2048 за околу осум часа би биле потребни околу 20 милиони физички кубити со стапка на грешка од 10⁻³. Оваа бројка најмногу зависи од сложеноста на корекцијата на грешки и потребните кодови за заштита, а не само од бројот на кубити сами по себе.
Квантните ризици за Биткоин
Биткоин е најранлив кај излезите кои веќе го откриваат јавниот клуч — како старите P2PK, повторно користените P2PKH по трошење и дел од Taproot патеките. Повеќето P2PKH адреси остануваат безбедни сè до моментот кога корисникот ќе направи трансакција. Развивачите веќе работат на решенија како еднократни потписи (Lamport, Winternitz), нови формати на адреси (P2QRH) и протоколи за ротација на изложените средства. Некои проценки поврзани со BIP-360 наведуваат дека над 6 милиони BTC се наоѓаат во потенцијално изложени излези (P2PK, стар SegWit, Taproot). Сепак, тоа е максимална проценка од страна на застапнички групи, а не официјален консензус.
Пост-квантни решенија и цената на безбедноста
Со финализирањето на NIST FIPS-203 (за енкапсулација) и FIPS-204 (за потписи), крипто-паричниците и берзите веќе можат да применуваат квантно-отпорни алгоритми. Но тие доаѓаат со цена: на пример, ML-DSA-44 користи јавен клуч од 1.312 бајти и потпис од 2.420 бајти, што е околу десетпати поголемо од сегашниот secp256k1. Во практични услови тоа значи дека секоја трансакција може да порасне од неколку десетици бајти на неколку килобајти, што би ги зголемило таксите и го намалило капацитетот на блоковите, освен ако не се воведат нови методи за агрегација на потписи. Големите носители на биткоини и институциите со јавни клучеви што веќе се изложени имаат силен економски мотив да ги ротираат и обезбедат средствата навреме. Така ќе избегнат паника и високи такси кога ќе настапи моментот за итна миграција кон пост-квантна заштита.
Маркетингот и институционалните стратегии се разидуваат
„Квантниот часовник“ создава паника, институциите остануваат рационални Главната разлика помеѓу алармистичките прогнози на Quantum Doom Clock и внимателниот пристап на институциите лежи во почетните претпоставки. Некои нови студии навистина покажуваат намалување на потребниот број логички кубити за решавање на криптографски задачи, како факторирање или дискретни логаритми. Но, тие резултати важат само под идеални услови — со екстремно ниски стапки на грешка и кодови со голема заштита, какви што лабораториите сè уште не можат да демонстрираат на голема скала. Во реалност, научниот фокус не е на „чудесен пробив“, туку на разумно зголемување на обемот на квантните уреди. Колку повеќе кубити се додаваат, толку потешко е да се одржи стабилен квалитет. Дури и најнапредните тимови сè уште се борат за стабилност со стапки на грешка од 10⁻⁴ до 10⁻⁵, што претставува цел која е сè уште далеку.
Инженерската реалност се води според стандарди, не според паника
Во пракса, транзицијата кон пост-квантна безбедност не ја диктираат медиумите, туку стандардите на NIST и владините рокови – со целосна миграција до 2035 година. Овие стандарди веќе се финализирани, што им овозможува на развивачите и институциите веднаш да почнат со подготовките, без потреба од паника и краткорочни сценарија за „две години до крајот на криптографијата“. Лабораториските достигнувања, а не алармантните наслови, ќе бидат вистинскиот сигнал кога ќе настапи моментот за промена на алгоритмите.
Биткоин има време за адаптација
Дизајнот на Биткоин, кој користи принцип hash-then-reveal, значи дека повеќето адреси остануваат безбедни сè додека корисникот не ја потроши трансакцијата. Тоа овозможува време за планирана миграција кон нови безбедносни механизми. Веќе се разгледуваат решенија како ротација на клучеви, изолација на ранливи излези и еднократни потписи кои ќе се активираат само кога ќе постојат веродостојни технолошки докази за реална закана – а не врз основа на маркетинг кампањи или шпекулации. Важно е да се разбере дека ако квантните компјутери станат доволно моќни за да го компромитираат Биткоин, истовремено ќе бидат загрозени и банките, финансиските апликации, социјалните мрежи и голем дел од дигиталната инфраструктура. Тогаш проблемот нема да биде изгубена криптовалута, туку општествена и финансиска нестабилност на глобално ниво. На оние што мислат дека банките и државните системи ќе реагираат побрзо од крипто-заедницата, вреди потсетување: некои банкомати сè уште работат на Windows XP. Тоа покажува дека институционалната адаптација е бавен процес, често зависен од бирократија, хардвер и регулативи – не само од технолошката подготвеност.
Некои банкомати сè уште работат на Windows XP – затоа не верувајте дека банкарството ќе се прилагоди побрзо од Биткоин
На оние кои мислат дека банките и традиционалната инфраструктура ќе мигрираат побрзо од Биткоин, потсетување: некои банкомати и финансиски системи сè уште работат на Windows XP.
