Кортизол во телото: Совети за негово непречено елиминирање и физиолошкиот механизам преку кој стресот го зголемува вашиот стомак
Денес ќе зборуваме за можната врска помеѓу стресното размислување, слабата самоконтрола, кортизолот и масните наслаги што се акумулираат во абдоминалната (централна) област. Ако се справите со негативните мисли, автоматските реакции и стравовите – и вашиот струк ќе ви биде благодарен. Што е кортизол? Овој хормон за стрес има непријатен прекар – „хормон на смртта“. И тоа не е случајно. Неспособноста да се справиме со стресот – да ги препознаеме опасните мисли уште на прагот и да не им дозволиме влез, да ги смириме темните емоции навреме и секојдневно да го „програмираме“ мозокот на здрави сценарија – е причина за многу хронични болести што го уништуваат и телото и психата. Иако еволутивно, кортизолот е токму спротивното – „хормон на животот“. Жално е што денес ретко кој ја користи таа еволутивна мудрост. Сѐ функционирало кога имало многу движење и малку храна! Сето тоа се урна сега, кога живееме сосема спротивно.
Како функционира?
На пример, затоа што при покачено ниво на шеќер во крвта (што само по себе е токсично), најмногу страда црниот дроб – органот што е одговорен за размената на јаглехидрати. Неговото нарушување често се изразува преку појава на „топка од нерви“. Кога постојано сме изложени на стрес и не ја контролираме својата реакција, нивото на кортизол останува високо хронично, а телото е постојано во состојба на „подготвеност за борба“. Тоа прави огромна штета и на психичкото и на физичкото здравје. Стомакот расте… Ако не јадете, црниот дроб го ослободува својот гликоген – нагло кревајќи го шеќерот. Ако јадете „на нерви“, тогаш тоа се слатки, чоколади и слично. Како одговор на тоа, се покачува инсулинот – хормон што складира масти. А каде да ги складира? Во стомакот – како „резерва за црни денови“.
Како најдобро да го контролираме ова?
Кортизолот се води според циркадните ритми. Почнете од тоа. Одржувајте режим – станувајте рано! Наутро кортизолот и глукозата се високи – тоа е нормално. Искористете го тој момент: раздвижете се, појадувајте – и започнете го денот активно. Не појадувајте прости јаглехидрати или овошна каша. Тоа ќе ве стави на луда глукозно-инсулинска лулашка. Балансирајте: белковини + сложени јаглехидрати + растителни влакна + малку масти. Не правете долги паузи меѓу оброци. Хранете се на секои 4–5 часа. Прејадувањето по долги паузи е штетно и за метаболизмот и за панкреасот. Избегнувајте хаотично, често јадење. Наместо „грицкање“, јадете поретко, но квалитетно. По оброк – пауза од барем 4 часа. Развивајте мускули. Тие помагаат за регулирање на шеќер, инсулин и кортизол – и ви даваат чувство на контрола врз сопствениот живот. По нервоза – активност, не чоколадо! Наместо слатко, направете неколку склекови, прошетајте, скокајте. Така стомакот почнува да се топи. Оддалечете ги сите извори на брза енергија. Нека ги нема при рака – ниту колачи, ниту бонбони, ниту сладолед. Така ќе го прекинете порочниот круг. Никогаш не јадете во емоционална нестабилност. Испијте вода, дишете длабоко. Смирете се – па тогаш јадете. Запомнете: секоја храна ја покачува глукозата. Ако сте вознемирени, таа и така е веќе висока.
