На чекор од најбрзите и најтивките патувања досега: Кина го реши проблемот со „тунелскиот удар“ кај маглев возовите од 600 км/ч
Кинеските железнички научници успеаја да го решат проблемот со силните воздушни удари што се создаваат кога маглев воз со брзина од 600 км/ч излегува од тунел. Со новата технологија значително се намалуваат нискофреквентните шок-бранови кои досега го правеа патувањето непријатно, па дури и ризично. Благодарение на оваа иновација, иднината на супербрзиот железнички транспорт веќе не изгледа како компромис меѓу брзина и удобност, туку како вистинска револуција во патувањето.
In This Article:
Како функционира „тампонот“ што го гасне звукот?
Кога брз воз влегува во тунел, воздухот пред него се компресира како клип и создава ѕид од притисок. На излезот овој притисок се ослободува со силен тресок, често споредуван со минијатурна грмотевица – поради што феноменот е познат како „експлозија во тунел“. Колку е поголема брзината, толку е посилен проблемот. При 600 км/ч ударниот бран може да се појави и во тунели долги само 2 км, додека за конвенционален брз воз на 350 км/ч потребни се најмалку 6 км. Кинеските инженери тврдат дека нашле решение: развиле тампон од лесен порозен материјал и додале специјален слој на почетокот од тунелот. Оваа комбинација го распрснува компримираниот воздух уште пред возот да стигне до излезот – слично како што преградите во пригушувач на оружје го гасат звукот на истрел. Првичните тестови покажуваат дека дизајнот го намалува врвниот притисок за речиси 96%, до ниво блиску до „позадинскиот шум“, и тоа без значителни дополнителни трошоци. Ако ова се потврди во големи размери, решението може да ја отстрани една од најголемите бариери за комерцијална употреба на маглевот.
Зошто маглев, а не класични возови?
Конвенционалните брзи возови се ограничени на околу 350 км/ч – понатаму тркалата и шините премногу се абат. Маглев, кој лебди неколку милиметри над шината со помош на магнети, го избегнува триењето и може да достигне над 600 км/ч. Но, за да биде безбеден и удобен, мора да се решат аеродинамични ефекти како ударите во тунелите. Новите тампони ќе бидат вградени во најновиот прототип на CRRC, претставен во 2021 година и дизајниран за стабилно возење со 600 км/ч. Засега единствен маглев во Кина е шатлот кон аеродромот во Шангај (460 км/ч, 30 км линија), изграден во 2004 година со германска технологија. Со години Кина ја одложуваше експанзијата на маглев мрежата во корист на конвенционалната брза железница од 48.000 км. Но сега повторно има пресврт: експертите веруваат дека „тивкото лебдење“ на маглевот со 600 км/ч може да им конкурира на домашните летови, особено на рутата Пекинг–Шангај. Патување од 2,5 часа – речиси исто колку авион, но со половина цена и седум пати помали емисии на јаглерод.
Маглевот во светот
Не е само Кина. Јапонија со проектот Чуо Шинкансен планира да ги спои Токио и Осака со брзина од 505 км/ч, што ќе го скрати патувањето од 2,5 часа на само 67 минути. Сепак, доцнењата во изградбата фрлаат сенка врз стартот во 2027 година. Кратки маглев линии веќе постојат во Јужна Кореја, додека во САД единствениот федерално поддржан проект неодамна беше укинат поради трошоци, отпор и лошо планирање.
Следниот чекор
Доколку тестирањето го потврди успехот на новиот тампон, Кина би можела да ја надмине последната голема техничка пречка за комерцијален маглев. Тоа би означило почеток на нова ера на меѓуградски патувања – побрзи од сегашните возови на тркала и почисти од авионите на кратки релации.
