Ќе доминираат ли дигиталните пари? Еве кои земји ги имаат имплементирано дигиталните валути
Дигиталните валути на централни банки (CBDC) веќе се реалност во неколку држави. Тие не се криптовалути, туку официјални државни пари достапни преку мобилни апликации. Истражуваме кои земји први ја воведоа дигиталната валута, нивните успеси и неуспеси – и кои поуки донесоа за светот.
In This Article:
- Бахами – Sand dollar: Прва успешна државна дигитална валута за справување со последици од природни катастрофи
- Нигерија – eNaira: Борба против инфлација, сив капитал и фалсификувани пари преку дигитална валута
- Јамајка – Jam-Dex: Парична стимулација и брзи трансфери без банкарски трошоци
- Карибските острови – DCash: Технички проблеми ја сопреа првата регионална дигитална валута, но обидите продолжуваат
- Брза експанзија: Десетици држави го тестираат дигиталниот е-паричник – нови ривали за доларот и глобалните финанси
Бахами – Sand dollar: Прва успешна државна дигитална валута за справување со последици од природни катастрофи
Во октомври 2020 година, Бахамите станаа првата држава каде CBDC функционира целосно. Островската географија и последиците од разорниот ураган Дориан ја натераа државата да обезбеди финансиска достапност дури и таму каде нема банки. Повеќето Бахамци имаат мобилен телефон, а помалку имаат банкарски сметки – токму ова ја прави дигиталната валута решение за брза и достапна социјална помош, кредитирање и поддршка на малите бизниси.
Нигерија – eNaira: Борба против инфлација, сив капитал и фалсификувани пари преку дигитална валута
Во октомври 2021 година, Нигерија — најнаселена држава во Африка — го воведе својот CBDC – eNaira. Земјата се соочуваше со огромен обем на кеш-трансакции (до 90% од сите плаќања), што предизвика инфлација, даночни загуби и процут на сивата економија. Власта одговори со лимити на банкомати, нови банкноти и социјална помош само на дигитални паричници. Иако почетно имаше отпор, агресивната кампања и стриктните мерки ја зацврстија довербата на граѓаните во еNaira.
Јамајка – Jam-Dex: Парична стимулација и брзи трансфери без банкарски трошоци
Јамајка ја легализираше својата дигитална валута Jam-Dex во јули 2022. За промоција, државата им даде по 16 долари на првите 100.000 корисници и 164 долари на првите 10.000 фирми, потоа воведе 2% кешбек за сите купувања. Јам-Декс овозможува префрлање пари меѓу земји за неколку секунди – без банкарска комисија, за разлика од класичните меѓународни трансфери што траат со денови.
Карибските острови – DCash: Технички проблеми ја сопреа првата регионална дигитална валута, но обидите продолжуваат
Март 2021: Организацијата на Источнокарипските држави лансира дигитален EAST Caribbean Dollar – DCash за Антигва и Барбуда, Гренада, Сент-Китс и Невис, Сент-Лусија, Сент-Винсент и Гренадини, Ангила, Доминика, Монтсерат. Но, веќе во јануари 2024 DCash беше укинат поради технички проблеми, а нов обид се најавува за 2026. Критиките се однесуваат и на безбедноста и приватноста на личните податоци на граѓаните.
Брза експанзија: Десетици држави го тестираат дигиталниот е-паричник – нови ривали за доларот и глобалните финанси
Русија, Кина, Индија, Саудиска Арабија, ЈАР, ОАЕ, Гана, Шведска, Казахстан, Јапонија, Јужна Кореја, Австралија, Малезија, Тајланд и други држави спроведуваат тестирање или воведување на дигитални валути. Сите БРИКС земји се во вториот ред на оваа револуција – со што западните аналитичари навестуваат стратегија за дедоларизација и менување на светскиот финансиски баланс.
