Како Кина од еколошки кошмар стана технолошко зелено чудо?
Кога зборуваме за „економското чудо на Кина“, сите се сеќаваме на облакодерите на Шангај, гигантските фабрики и неверојатните брзи возови. Но, долг период оваа индустриска експанзија носеше мрачна страна: смог толку густ што го криеше сонцето, реки кои менуваа боја и градови каде што ѕвездите беа заборавен поим. Пред само десет години, Пекинг беше синоним за еколошка апокалипса. Денес, Кина спроведува најмасовна зелена револуција во историјата на човештвото.
In This Article:
Кина - фабриката на светот
Од 1980-тите, Кина издигна стотици милиони луѓе од сиромаштија и стана „фабриката на светот“. За тоа плати висока цена: индустријата главно се потпираше на јаглен, кој го претвори небото над градовите во отровен чад. Во 2013 година, загадувањето на воздухот во Пекинг беше дури 40 пати над дозволената норма на СЗО. Реките, во кои фабриките исфрлаа отпад, станаа биолошки мртви. Се чинеше дека враќање нема.
Политичка сила и тотален надзор – Кина воведува немилосрдни мерки против загадувањето
Но, токму тогаш започна пресвртот. Властите сфатија дека без здрава нација, понатамошен раст е невозможен. Програмата „Озеленување на Кина“ беше амбициозен и скап план, зад кој застана целата држава. Првото оружје не беа технологиите, туку политичката волја. Кога во 2014 беше објавена „војна на загадувањето“, тоа стана национална идеја. Земјата беше прекриена со илјадници сензори за следење на воздухот и водата во реално време. Оценките за локалните лидери зависеа од еко-резултатите. Многу фабрики беа затворени или приморани на модернизација. Кина почна да ги извезува и своите еко-стандарди преку инфраструктурни проекти низ светот.
Технологијата како спас
Забраните не беа доволни. Тука влегоа технологиите: 1. Зелена енергија: Кина гради гигантски „соларни фарми“ со големина на градови, а и огромни ветерни електрани. Производството и инсталацијата на соларни панели и турбини е највисока во светот – произведуваат повеќе зелена енергија од сите земји на ЕУ заедно. 2. Електромобили: Кинески компании како BYD, NIO и XPeng го уштеуваат светскиот пазар. Внатрешна политика ги заменува бензинските возила преку квоти, субвенции и инфраструктура од милиони полначи. 3. Паметни градови: Екологијата е вградена уште при планирање на новите квартови. Властите мерат се, а вештачката интелигенција управува со сообраќај и потрошувачка на енергија. 4. Вертикални шуми: Не се градат само облакодери; во Шангај и Нанкинг никнуваат кули што се преплавени со растенија и апсорбираат CO2.
Драстични резултати и порака до светот
За само 5 години, концентрацијата на опасни PM2.5 честички во Пекинг се намали за 50%. Луѓето повторно гледаат сино небо, а рибата се враќа во некои реки. Моделот на Кина докажува: и најголемата еколошка криза е надминлива ако се делува со централизиран план и технолошка решителност. Ова не е само подобрување на економијата – туку цивилизациски скок. Денес, Кина извезува не само стоки, туку и надеж. Искусството покажува: и најтемниот еколошки облак може да добие зелена, технолошка светлина.
