Илузии за парите: Вистините што банките не сакаат да ги знаете
Хенри Форд еднаш остроумно забележал дека револуцијата против власта би се случила преку ноќ – ако луѓето навистина го разберат банкарскиот и монетарниот систем. Современиот банкарски систем е сложена илузија што ги заведува луѓето со лажно чувство на сигурност... сè додека не стане предоцна. Големите банки можат да банкротираат за неколку часа, а заштедите можат да исчезнат преку ноќ. Банкарскиот систем е особено ранлив. Па зошто тогаш толку многу луѓе ги доверуваат своите заштеди – и животот – на толку несигурен систем? Бидејќи не ги разбираат трите основни вистини на модерното банкарство:
In This Article:
1. Парите не се твои
Многумина се шокирани кога ќе дознаат дека парите на нивната банкарска сметка всушност не се нивни. Штом ќе ги депонирате во банка, парите веќе не ви припаѓаат – според законот, тие се сопственост на банката. Банката потоа може да прави што сака со нив. Вие, всушност, не поседувате пари – туку добивате само ветување од банката дека ќе ви ги врати. Тоа е како да сте ѝ дале заем на банката – без обезбедување и често со никаква или минимална камата. Ова е фантастична зделка за банката – а катастрофална за вас. Дополнително, банката може да ви ја замрзне сметката во секое време, од произволни причини: дали сте купиле нешто „спорно“, дали сте објавиле нешто „политички некоректно“? Пример: PayPal еднаш предложи да ги казнува корисниците со 2.500 долари за споделување на „дезинформации“. Очекувајте слично од банките во иднина. Ако вашите пари можат да бидат замрзнати или конфискувани со еден клик – тие никогаш не ви припаѓале.
2. Таму нема пари
Парите што ги гледате на вашата банкарска сметка... всушност не постојат. Банките не чуваат готовина за сите депоненти. Дури и дигиталните средства не се доволни за да ги покријат дури ни мал дел од сите побарувања. По пандемијата со Ковид-19, американската влада ги укина и резервите – банките веќе не мора да чуваат ништо „во готово“. Па каде се парите? Често, банките ги вложуваат вашите пари во ризични шпекулативни зделки. Се коцкаат со вашите заштеди. Што ако само 5% од клиентите сакаат да ги повлечат своите пари? Системот паѓа. Ова се нарекува банкарство со фракциони резерви – и иако е легално, по суштина е измамничко. Замислете автосалон кој нуди 100 коли, а има само 10. Тоа би било измама. Но банките функционираат вака – и тоа е прифатено. Системот е блиску до Понзи шема. Сè се темели на илузијата дека има пари... иако ги нема.
3. Парите не се навистина пари
Секојдневно користиме пари, но ретко се прашуваме: „Што се тие навистина?“ Парите се алатка за размена и складирање вредност – начин за пренесување човечко време и енергија. Но, денешните „пари“ (валути) се хартија или цифри без вредност, создадени од влади. Лесно се печатат, нивната понуда е неограничена и подложна на политички манипулации. Во суштина: ако Ал Капоне издаваше банкноти и ги присилуваше луѓето да ги користат – тоа би било криминал. Кога го прават тоа владите – тоа е фиат валута. Историјата покажува дека вистинските пари се појавуваат на пазарот – не од државата. Луѓето низ вековите користеле сè од сол и школки до цигари како пари. Но само златото го издржа тестот на времето. Златото е издржливо, делливо, стабилно, ретко и „тврдо“ – односно отпорно на инфлација и манипулации. Затоа златото е најдоброто складиште на вредност што човештвото го има користено повеќе од 5.000 години.
Заклучок
Банкарскиот систем е кула од карти – илузија што може да се сруши во секој момент. Милиони луѓе ги доверуваат своите заштеди на нешто што не го разбираат. Но вистината е едноставна: 1. Парите не се ваши. 2. Таму нема пари. 3. Парите не се навистина пари. Колку порано го разберете ова, толку подобро ќе можете да се заштитите.