Илјадници Македонци вријат: Државата бара огромни даночни суми од работниците во воени жаришта – Незадоволство и страв на протестите пред УЈП
Околу 3.000 граѓани од Куманово, кои работеле во воените жаришта во Ирак и Авганистан, се соочуваат со барања од Управата за јавни приходи (УЈП) да платат милионски суми данок во Македонија – освен ако не докажат дека нивните ангажирачи, меѓународни контрактори, веќе го платиле овој данок. Страв, неизвесност и шок ги потресоа граѓаните кои добиваат опомени за неплатен данок на личен доход од странски компании за 2020 година, пет години по завршување на фискалната година. На протестот пред УЈП во Куманово, тие излегоа масовно, изразувајќи револт: „Државата преку УЈП директно врши притисок врз сопствените граѓани“, истакнаа кумановците.
In This Article:
- Граѓаните во правен вакуум: Неизвестени со години, сега барања за данок од 2020 со вртоглави суми
- Активен протест: Кумановци пред УЈП бараат правда и крај на "Селективната примена на законите"
- Обвинувања за двојно оданочување: „Нашите приходи се веќе оданочени во странство“
- Избрзана даночна офанзива: УЈП испраќа масовни опомени пред застарување на данокот
- Осиромашени граѓани се соочуваат со високи даноци и камати: Столар од Куманово сведочи за сопствениот крах
- Државните објаснувања: Обврската отсекогаш постоела, но не се спроведувала досега според УЈП
- Премолчениот проблем: Одговорноста за задоцнетата постапка останува нејасна
Граѓаните во правен вакуум: Неизвестени со години, сега барања за данок од 2020 со вртоглави суми
Работниците на американски и регионални компании, контрактори и субконтрактори на американското Министерство за одбрана, велат дека се нашле во правен вакуум. Зачудени се зошто државата не ги известила по завршување на секоја фискална година, туку сега им бара документи за 2020 година. „Се чувствуваме изиграни бидејќи државата требало да ни испрати такви известувања по завршувањето на секоја фискална година, а не сега да ни бара документи за 2020 година. Мојата месечна плата изнесуваше меѓу 5.000 и 10.000 долари, и сега УЈП ми бара само за шест месеци во 2020 да платам 4.000 евра данок, а дополнително ќе ми пресметаат и за останатите години по 2020, што сѐ вкупно ќе ме чини 17.000 евра“, изјави еден од засегнатите кумановци за ДВ.
Активен протест: Кумановци пред УЈП бараат правда и крај на "Селективната примена на законите"
На протестот што се одржа пред УЈП во Куманово во петокот, демонстрантите забележаа: „Државата преку УЈП директно врши притисок врз сопствените граѓани." Истакнуваат дека не избегнуваат плаќање на данок, но не прифаќаат "неправда, селективна примена на закон и уцени спакувани како информативни пресметки на данок и решенија.” Во последните неколку недели, УЈП ги контактираше сите засегнати – некои добија писмени опомени, а некои беа јавени по телефон. "Ова не е редовна даночна постапка, ова е лов на пари за полнење на државната каса“, изјави кумановецот Зоран Наковски на протестот.
Обвинувања за двојно оданочување: „Нашите приходи се веќе оданочени во странство“
Мнозинството работници се повикуваат на членот 5 од Законот за личен доход според кој не треба да се сметаат за даночни обврзници, ако не престојувале 183 или повеќе дена во Македонија во дадениот период. „Ни побараа тоа да го докажеме со запис од МВР за влез и излез, но од МВР на нашите барања одговорија дека не чуваат таков електронски запис. Од друга страна, не ни ги признаваат печатите на нашите патни исправи каде се гледа кога сме излегувале од државата и кога сме се враќале“, изјави друг засегнат кумановец. „Нашите приходи не беа црни пари. Тие се веќе оданочени во државите каде што сме работеле и во матичните држави на компаниите што нѐ ангажираа. Ова што се прави денес е двојно-тројно оданочување, спротивно на правото и законот и здравиот разум. Илјадници семејства преживеаја благодарение на луѓето зад мене. Со тие пари се градеа домови, згради, се школуваа деца и се одржуваше економијата. Денес истата таа држава им врти грб и ги третира како проблем“, порача Наковски на протестот.
Избрзана даночна офанзива: УЈП испраќа масовни опомени пред застарување на данокот
Чувството дека државата сака да ги искористи ги засилува фактот дека на 31 декември 2025 година застарува данокот за 2020 година. Затоа, УЈП набрзина им испраќа известувања, дури и по електронски пат. Алудираат дека целта е наполнување на буџетот преку задоцнети даночни постапки и изненадни побарувања за долгови.
Осиромашени граѓани се соочуваат со високи даноци и камати: Столар од Куманово сведочи за сопствениот крах
Еден од кумановците вели: „Моментално сум невработен веќе четири години и нема од каде да го платам данокот што ми го бара државата, кој само за шест месеци во 2020 изнесува 2.700 евра, а по проширувањето на пресметката и за другите години ќе треба уште 4.500 евра. Работев таму како столар, поправки на брави, врати и сл. Несфатливо ми е тоа ретроактивно оданочување. Пет години нѐ држат во мрак и сега ни бараат пари. Од УЈП велат дека компанијата не платила данок, но како е можно тоа кога таа компанија беше контрактор на американското Министерство за одбрана.“ Дознаа и дека каматата ако доцнат со уплатата на данокот е 0,03 проценти дневно.
Државните објаснувања: Обврската отсекогаш постоела, но не се спроведувала досега според УЈП
По бројните јавни реакции, директорката на УЈП Елена Петрова истакна дека не станува збор за ретроактивно оданочување, ниту за нова мерка, туку за постоечка законска обврска утврдена со Законот за данок на личен доход и претходно со Законот за персонален данок на доход. „Фактот што во минатото обврската не била доследно применувана не значи дека не постоела, ниту дека може да биде изземена од законската примена“, порача Петрова.
Премолчениот проблем: Одговорноста за задоцнетата постапка останува нејасна
На прашањето до претходното раководство на УЈП зошто на време не се извршиле известувањата и наплатата на данокот, одговорија дека сегашната директорка Петрова пред да биде директорка работела како раководител на Секторот за наплата и управување со долгови – и дека не може претходното раководство да биде виновно за задоцнетата постапка.
