Илон Маск сака да го затемни СОНЦЕТО за да ја запре глобалната пандемија на глобалното затоплување, но научниците предупредуваат на катастрофални последици
Шефот на SpaceX, Елон Маск, неодамна претстави можен, но контроверзен план за справување со климатската криза – со блокирање на сончевата светлина. Оваа идеја, која многумина ја опишуваат како застрашувачка, подразбира лансирање големо „соларно напојувано“ соѕвездие на сателити во орбитата на Земјата. Овие сателити поддржани од вештачка интелигенција би можеле да прават „микро-прилагодувања“ на количината на сончева енергија што ја достигнува Земјата, со што би се постигнало ладење на планетата. Научниците и јавноста се длабоко поделени околу замислата која се чини како застрашувачка форма на „геоинженеринг“.
In This Article:
- Идејата за сателити што ќе ја регулираат сончевата светлина ги шокира јавноста и експертите
- Стравови од катастрофа: Научниците предупредуваат на ризик од дестабилизација на климата и глобални последици
- Маск признава можност за планетарен студ: Може да ја претвориме Земјата во „снежна топка“
- Експерти реагираат: „Ниту еден човек или држава не треба да го контролира климата на цела планета“
- Ризик за животот на Земјата: Намалувањето на сонцето би ја уништило фотосинтезата и глобалното земјоделство
- Геоинженерингот носи повеќе прашања отколку одговори: Сончевите сателити би можеле да предизвикаат хаос наместо решение за климата
- Историјата нè учи: Планетата „снежна топка“ и опстанокот на животот
Идејата за сателити што ќе ја регулираат сончевата светлина ги шокира јавноста и експертите
Во објава на социјалната мрежа X, Маск пиша: „Големо соларно напојувано соѕвездие сателити со помош на вештачка интелигенција би можело да го спречи глобалното затоплување преку микро-прилагодувања во количината на сончева енергија што ја достигнува Земјата.“ Нагласува дека ова би можело не само да спречи затоплување, туку и да го спроведе спротивното, односно глобално заладување. Многу корисници реагираа негативно. "Значи дозволуваме АИ да одлучува колку сонце ќе добие човештвото? Што може да тргне наопаку?", прашува еден корисник скептично. Друг додава: „Ниту една личност, компанија или влада нема право да си игра со КЛИМАТА на сите нас.“
Стравови од катастрофа: Научниците предупредуваат на ризик од дестабилизација на климата и глобални последици
Лили Фур, директорка на Програмата за фосилна економија при Центарот за меѓународно еколошко право (CIEL) во Берлин, ја нарекува идејата „екстремно шпекулативна“. Таа додава: „Сончевиот геоинженеринг е по својата природа непредвидлив и може дополнително да го дестабилизира и онака кревкиот климатски систем.“ Фур предупредува дека ваквите технологии се опасно одвраќање од вистинските решенија: „Ако некогаш се употреби, нема да може да се запре или паузира без ризик од брзо зголемување на температурите и забрзување на глобалното затоплување. Овие високоспекулативни технологии се опасна дистракција и мора да бидат тргнати од масата.“
Маск признава можност за планетарен студ: Може да ја претвориме Земјата во „снежна топка“
Маск беше прашан како би се обезбедило да има „прецизни, фер прилагодувања во сончевата енергија“ насекаде по светот, со прилагодување за сезонските варијации. Тој одговара: „Да. Би биле потребни само микро-прилагодувања за да се спречи глобалното затоплување или, пак, глобалното заладување.“ Маск прифаќа: „Ако блокираме премногу сончева светлина, температурите би можеле да паднат драстично и да ја претворат Земјата во снежна топка.“ Тој потсетува дека нашата планета била во ваква состојба пред околу 635 милиони години.
Експерти реагираат: „Ниту еден човек или држава не треба да го контролира климата на цела планета“
Професорката Семи Бузард, глациолог и климатолог при Универзитетот Нортамбрија, вели: „Не треба една личност или држава да ја одредува климата за друга, особено со ризик од несакани последици од непробани методи. Мора да се разгледаат трошоците за јаглерод, како и системот на управување.“ Во јавноста, идејата на Маск потсетува на епизода од Симпсонови каде г. Бернс го блокира сонцето и ги принудува жителите на Спрингфилд да користат струја од неговата нуклеарна централа. Професорот Густав Андерсон, биолог од Универзитетот Умео во Шведска, во шеговит стил додава: „Г. Бернс имаше слична идеја пред неколку години.“
Ризик за животот на Земјата: Намалувањето на сонцето би ја уништило фотосинтезата и глобалното земјоделство
Рам Бен Зеев, автор и претприемач од Шкотска, предупредува дека инженерството на сателити „можеби е можно, но последиците од грешка би биле немерливи.“ Тој истакнува: „Намалувањето на сончевата светлина го намалува не само температурите, туку директно влијае на фотосинтезата – основата на животот. Дури и намалување од 1–2 проценти во сончевата енергија може да ги уништи глобалното земјоделство, шумите и производството на кислород.“
Геоинженерингот носи повеќе прашања отколку одговори: Сончевите сателити би можеле да предизвикаат хаос наместо решение за климата
Алесандро Силвано, истражувач на Универзитетот во Саутемптон, нагласува: „Добро е што се дискутира за големи климатски интервенции, но геоинженерингот преку соларна радијација или отстранување на јаглероден диоксид останува научно сложен и со големи неизвесности.“ Потребна е детална евалуација на техничката изводливост, влијанието врз временските обрасци, екосистемите и геополитиката. Други експерти предупредуваат дека технологиите како соларни сателити или инјектирање на рефлектирачки честички во атмосферата би можеле да го влошат климатското нарушување и да создадат сериозни непредвидени последици.
Историјата нè учи: Планетата „снежна топка“ и опстанокот на животот
Порано, пред повеќе од 640 милиони години, Земјата била прекриена со мраз и лед, дури и делови околу екваторот. Никој не знае точно што ја предизвикало таа ледена ера, но цврсто белата површина на мразот ја одбивала сончевата топлина и ја одржувала Земјата во „режим снежна топка“. Само кога вулканите исфрлиле доволно CO2 за да се создаде јак ефект на стаклена градина, мразот конечно се стопил. Ако мразот ја покриеше целата површина, животот можеби ќе исчезнеше, но веројатно некои примитивни создаденија преживеале во калливите базени. Кога Земјата повторно се стопила, настанала експлозија на животна разновидност. Можеби токму таа „снежна топка“ ни го овозможи постоењето!
