Човештвото сѐ поблиску до неисцрпен извор на енергија: Научниците срушија нов рекорд во нуклеарната фузија
Со децении се сонува за безбеден, чист и неисцрпен извор на енергија — нуклеарната фузија. Сега, истражувачите го скршија досегашниот рекорд, носејќи нѐ чекор поблиску до машините што би можеле засекогаш да ја решат енергетската криза на човештвото.
In This Article:
Нуклеарната фузија – енергијата на ѕвездите, сега како предмет на земски експерименти
Физичарите ширум светот се натпреваруваат во воспоставувањето на самооддржлив фузиски процес – и тоа со две главни технологии: токамаците и стелараторите. Фузијата е процесот од кој ѕвездите ја добиваат својата енергија, спојувајќи лесни атомски јадра на високи температури и притисоци, ослободувајќи огромни количини енергија со речиси никакви штетни отпадоци.
Стелараторот Wendelstein 7-X во Германија постигна рекорд: 43 секунди стабилна плазма
Во германскиот нуклеарен истражувачки реактор Wendelstein 7-X, научниците успеаја да одржат стабилна плазма цели 43 секунди – што е светски рекорд за сите типови реактори за нуклеарна фузија досега. Овој подвиг е важен чекор кон иднината на чиста енергија, бидејќи покажува дека можеме да го контролираме фузискиот процес доволно долго за да стане практичен извор на енергија – односно, реактор што произведува повеќе енергија отколку што троши.
Како беше постигнат рекордот: Ултра жешка плазма и инјектирање замрзнат водород
За да се постигне овој резултат, плазмата (јонизиран гас потребен за фузија) била загреана на 30 милиони Целзиусови степени, со помош на специјален микробранов систем наречен електрон-циклотронен резонанс – техника која користи силни магнетни полиња и радиобранови за прецизно загревање. Дополнително, во реакторот автоматски биле вбризгани мали гранули од замрзнат водород, кои служат како гориво за реакцијата. Оваа напредна технологија била развиена во соработка со националната лабораторија Оук Риџ (САД) и неколку европски истражувачки институти. Благодарение на оваа комбинација, бил постигнат висок т.н. трипл-продукт – важен технички показател што го мери квалитетот и ефикасноста на фузиската реакција.
Блиску сме до револуција
Претставници на „Институтот за физика на плазма“ на Друштвото Макс Планк велат дека овие резултати претставуваат огромен чекор кон стеларатори што ќе ја обезбедат идната светска енергија. Следните експерименти се насочени кон уште подолги и поефикасни плазмени импулси – една реална шанса за чиста енергија, без радиоактивен отпад, што би можела засекогаш да го промени нашето секојдневие.
