Бек Ведерс беше оставен да умре на Еверест, но преживеа да го раскаже најневеројатното чудо во историјата на алпинизмот
Во мај 1996 година, на Еверест се случи една од најстрашните трагедии во историјата на алпинизмот – бура при која загинаа 12 души. Меѓу нив беше и Бек Ведерс, 49-годишен форензички патолог кој бил долгогодишен планинар и си поставил цел да ги освои Седумте врвови (највисоките врвови на секој континент). Сепак, откако бил оставен да умре во снегот, тој одеднаш се освестил, некако нашол сила да се симне од планината и да се врати во кампот. Ова е неговата неверојатна приказна.
In This Article:
Алпинизмот како спас од депресијата
За Бек алпинизмот било спас од депресијата која го следела низ животот. Почнал сериозно да се искачува бидејќи сакал да го види светот од највисоката точка на Земјата – Еверест, поттикнат од подвигот на Ричард Бас, првиот човек кој ги освоил сите седум континентални врвови. Првото искачување на аматерскиот алпинист било на планината Винсон на Антарктикот, а три години подоцна, тој се осмелил да се обиде и на Џомолунгма (Еверест).
Планинско слепило, бура и одлука што чинеше живот
За патувањето во Непал, Бек се подготвувал темелно. Опремата ја купил одамна и веќе неколку пати ја тестирал, а дополнително одлучил да се посвети и на своето здравје –направил операција на видот за да ја подобри кратковидоста. Едно мајско утро, во група од осум алпинисти предводена од Роб Хол (тоа беше неговото шесто искачување на највисоката точка на светот), од компанијата Adventure Consultants, Бек започнал со искачувањето. Времето било сончево, расположението на сите добро, а мотивацијата – огромна. Како што се очекувало, на планината било многу студено, а првиот дел од искачувањето, долг околу 12 часа, на спортистите им се чинел лесен. Но наскоро, алпинистите ја почувствуваа целата суровост на Еверест. Серијата несреќни настани започнала со тоа што Ведерс одеднаш почувствувал болка во очите. Неговата рожница сè уште не се опоравила целосно од операцијата, а условите на голема надморска височина предизвикале таа малку да се деформира. До стемнување, тој бил речиси целосно слеп. Откако дознал за ова, водачот на групата строго му забранил на Ведерс да се движи напред и му наредил да остане на патеката додека тој ги води другите до врвот. Бас го уверил дека преостанатиот член ќе биде собран на враќање. Ведерс неволно се согласил на овој услов - сè можело да се случи на врвот, а останувањето без комуникација и едноставното чекање било ризично. Но, тој останал да лежи во снегот на Јужниот поток на Еверест, дозволувајќи им на другите групи да поминат и одбивајќи ги нивните понуди за помош, одржувајќи го ветувањето дадено на Хол. Но, му беше судено никогаш повеќе да не ги сретне своите другари - тие беа зафатени од ненадејна бура. Ветерот достигна 150 километри на час, температурата падна под –40°C, Бек ја изгуби ракавицата и беше одвлечен од групата назад во снегот.
Дваесет часа во снегот
Поминале речиси 10 часа пред Бек Ведерс да сфати дека нешто сериозно не е во ред. По 17:00 часот на 10 мај, еден алпинист што се спуштал од врвот потврдил дека Роб Хол останал заглавен на врвот поради лошото време, а еден член од тимот тргнал да се сретне со Ведерс. Ветровите достигнувале над 150 км/ч, а температурите паѓале под -40°C. Планинарите се губеле, паѓале во несвест и замрзнувале додека стојат. Мајк Грум брзо го стигнал Ведерс и го однел кон кампот, кој бил речиси невидлив поради густото паѓање на снегот. Во процесот, Бек изгубил ракавица, десната рака му замрзнала, а силниот ветер го однел од групата и го фрлил назад во снегот. Руски водич го забележал неколку часа подоцна, но мислел дека е мртов – на Еверест телата на алпинистите често се оставаат таму. Следното утро, друг водич го пронашол, но исто така претпоставил дека е мртов. Лицето му било покриено со тенок слој мраз, јакната откопчана, а рацете и нозете вкочанети од студ. Кратко пред искачувањето, сопругата на Ведерс планирала развод – тој поминувал премногу време во планините, заборавајќи на неа и децата. На 11 мај, околу 6 часот наутро, добила повик од „Adventure Consultants“ дека сопругот ѝ е мртов. Но, Бек не бил мртов. Тој паднал во хипотермична кома, а неговото тело чудесно се загреало доволно за да ја врати свеста – по 20 часа поминати на снег. „Кога се разбудив, не знаев каде сум. Се чувствував топло и пријатно, како да лежам во својот кревет. Но тоа не беше кревет. Не беше сон. Беше реалност.“ Сонцето се приближувало кон хоризонтот, а Бек сфатил дека му останува уште околу еден час живот – никој никогаш не преживеал две ноќи на Еверест. Кога го разбрал тоа, низ него се прошири лбран на адреналин, давајќи му сила да продолжи.
Голема цена за животот: Ампутации, помирување и нов почеток далеку од планините, но слободен во небото
Нозете на Бек Ведерс биле како порцелан, биле толку замрзнати што едвај можел да ги помести. Постојано се сопнувал, паѓал, а потоа повторно се издигнувал. Но, успеал да стигне до кампот. Кога другите алпинисти го виделе човекот за кого мислеле дека е мртов претходниот ден како излегува од снежната бура, им се чинело дека замислуваат. Неговото лице било изгорено од смрзнатини, а телото веќе не се движело нормално – по се изгледа, никогаш нема да изгледа или функционира исто. Во кампот, Ведерс веднаш добил прва помош, но неговата состојба не била само критична – била катастрофална. Неколку часа подоцна, персоналот на базниот камп го контактирал Катманду и го префрлиле со хеликоптер во болница. Тоа била една од најсложените операции за спасување што некогаш се изведени. На Ведерс му биле ампутирани десната рака, прстите на левата рака, дел од стапалото и дел од носот. Чудесно, лекарите успеале да реконструираат „нов“ нос користејќи кожа од неговиот врат и уво. По враќањето дома, Бек решил да се откаже од планинарењето. Се смирил со сопругата, ветувајќи дека ќе поминува повеќе време со семејството. Набрзо открил ново хоби – летање. Обожавал да седи во пилотската кабина на својата Цесна 182-Турбо, гледајќи го светот од височина и уживајќи во слободата на небото. Но, кога наполнил 70 години, одлучил да се повлече од сите екстремни спортови – секако, со охрабрување од сопругата. Денес, Ведерс има 78 години, е во совршено здравје и често се појавува во јавноста. Неговата куќа во Северен Далас е лишена од какви било потсетници на минатото: нема фотографии, јажиња или друга опрема. Само една фотографија го враќа во мај 1996 година – таа на која се среќава со Роб Хол, водачот на експедицијата, веднаш по искачувањето на врвот на Еверест. На неа, рацете му се преврзани, а образите и носот му се поцрнети од смрзнатини.
